Vraag

26 april 2022
Profielfoto van Silvia Lipman
Coördinator informele zorg & VPTZ Thuis

“Hoe kunnen vrijwilligers van VPTZ eerder worden ingezet in de laatste levensfase thuis?”

Toelichting

Het valt me op dat er vaak pas laat een beroep wordt gedaan op inzet van onze VPTZ-thuis vrijwilligers. Heel regelmatig gaat de hulpvrager al naar hospice op de dag van intake, of overlijdt voordat de vrijwilliger kan starten. Terwijl hulp van een vrijwilliger mantelzorgers zo kan ontlasten in deze fase. Ik richt me regelmatig met mailing op huisartsen en thuiszorgteams. Wie heeft er nog andere tips en ideeën om ervoor te zorgen dat onze vrijwilligers eerder kunnen helpen?

Motivatie

Op dit moment zitten 6 van de 9 vrijwilligers thuis op de bank terwijl ze zo graag bij willen dragen aan kwaliteit van leven van mensen in de laatste levensfase. 

Werkgebied

Ik werk bij Manteling op Walcheren (Middelburg-Veere en Vlissingen) in Zeeland.

Ik ben zowel coördinator mantelzorgondersteuning als coördinator voor VPTZ-thuis.

Profielfoto van Petra Verhoeff
Vrijwilliger

Het blijkt dat nog steeds veel belangrijke instanties niet van het bestaan van de VPTZ weten.
Het enige wat lijkt te helpen is telkens weer zowel de wijk verpleegkundigen, de zorg instanties en de huisartsenpraktijken aanspreken en vertellen dat de VPTZ bestaat.
ook de kruisvereniging op de hoogte brengen en in hun blad komen te staan.

Profielfoto van René Edinga
Adviseur

Landelijk gezien stagneert dan wel daalt (dit verschilt van regio tot regio) helaas het aantal inzetten van VPTZ-vrijwilligers in thuissituaties. Corona heeft hier op een negatieve manier aan bijgedragen. Terwijl de vrijwilligers zo mooi van waarde kunnen zijn voor cliënten en hun naasten! Het kost de VPTZ-organisaties veel tijd en inspanning om steeds maar weer in beeld te komen en blijven van m.n. de thuiszorgmedewerkers (waar best veel mutaties zijn) en huisartsen. Verwijzingen van ziekenhuizen naar VPTZ-organisaties komen in getal minder voor, maar zijn zeker ook belangrijk. Hieronder staan al veel goede tips om goed en tijdig in beeld te zijn. Ik zou de samenwerking met het sociaal domein nog expliciet willen noemen: wijkteams, Wmo-consulenten, maatschappelijk werkers, ... En andere vrijwilligersorganisaties. Allen komen achter de voordeur bij mensen: komt de palliatieve terminale fase in zicht, dan kunnen zij signaleren en doorverwijzen.

Dag Sylvia.
Heb je er wel eens aan gedacht om info via het ziekenhuis mee te geven? Ik bedoel de oncoloog of andere artsen, oncologisch verpleegkundigen, in de kliniek en polikliniek ?
En wat de manier van informeren betreft, misschien dat een meer persoonlijke folder helpt, met foto en ervaringsverhaal van vrijwilliger en bv familielid.Of op een website.
Een derde vraag : wat ' mogen' de vrijwilligers bij jullie ? ook al in een eerder stadium dus meegaan voor een wandeling/hand en spandiensten? Dit om het ontstaan van contact gemakkelijker te maken ?
Ik weet uit mijn ervaring als wijkverpleegkundige hoe moeilijk het is hoor. Wijkverpleegkundigen echter kunnen een belangrijke rol spelen, door een beetje aan te dringen, lichte bemoeizorg. Ga ter vrijblijvende kennismaking eens met een va hen mee. En dan meteen de vrijwilliger zelf, niet eerst allerlei ingewikkelde intakes. Mantelzorgers en patiënten hebben de neiging al het vreemde volk buiten de deur te houden, en mantelzorgers komen in een groef van zelf door gaan, en zijn door de overbelasting dan niet meer zo flexibel.
Vrijwilligers zijn heel belangrijk. Dus laat geniet ontmoedigen en ga onvervaard door !!
Succes !
Groet, Marloes van Overbeeke

Profielfoto van Marian de Vroomen
Coordinator Hospice

hallo Silvia
ik heb vorig jaar, naast mijn werk als coordinator van een Hospice, ook gewerkt bij de vrijwillig palliatieve thuiszorg in Groningen. we hebben een PR offensief gedaan, veel in de krant geweest en netwerken benaderd.
mijn idee is vooral binnenkomen bij thuiszorgorganisaties en bij de huisartsen.
succes

Profielfoto van Anja Kuperus
Geriatriefysiotherapeut

Hallo Silvia,

Heel wat jaren heb ik de scholing van VPTZ-ers mee mogen invullen en dat maakt ook dat ik als docent op de master-opleiding geriatriefysiotherapie regelmatig het advies geef om te denken aan de VPTZ. Ik merk dan dat men eigenlijk te onbekend is met deze "mooie" vorm van vrijwilligerswerk. Geriatriefysiotherapeuten komen vaak bij kwetsbare ouderen thuis die minder goed gaan functioneren en zijn regelmatig betrokken tot iemand overlijdt. Ook in instellingen voor langdurige zorg kunnen VPTZ-ers heel goed worden ingezet bij cliënten die geen sociaal netwerk meer hebben. Daar heb ik in mijn werk als geriatriefysiotherapeut al mooie voorbeelden van gezien.
Mijn advies zou dus zijn: denk aan behandelaars die bij mensen thuis komen ( overal zijn ontwikkelingen richting ambulante multidisciplinaire teams vanuit de intramurale zorg) en denk ook aan de intramurale zorg, waar de werkdruk vaak hoog is en men zich tekort voelt schieten als er geen familie of mantelzorgers in beeld zijn in de laatste fase.
Groeten, Anja Kuperus

Profielfoto van Esther Geluk
Mantelzorger

Hey Sylvia,
Wat sneu om te horen, zeker als je denkt dat er op andere plekken zo'n groot gebrek aan vrijwilligers is en een grote behoefte.
Ik heb bijvoorbeeld wel 80+ers onder mijn klanten die een vrijwilliger kunnen gebruiken. Ook zij zijn in de laatste levensfase, maar nog niet als zodanig palliatief verklaard. Zou je hen ook kunnen inzetten voor deze mensen? Zo ja, dan moeten we even samen schakelen. Het is in Vlissingen.
Groetjes, Esther

Profielfoto van Theo Profijt
Senior adviseur

Dag Sylvia, het is niet uitgesloten dat in het hospice er ook behoefte is aan vrijwilligers, zeker niet. Wil je echter vrijwilligers eerder aan een client of diens mantelzorger verbinden, lijkt me het een idee om goed te kijken of je de profilering van de vrijwilligers niet kunt aanpassen. Een vrijwilliger palliatieve zorg zal voor veel betrokkenen wellicht de fase zijn waar ze nog niet naar toe willen en dan zou dezelfde vrijwilliger als mantelzorgondersteuner wel welkom kunnen zijn. Of andere onschuldige titels als leesmaatje. Je snapt wel wat ik bedoel. Succes, Theo

Profielfoto van Desiree van Goor
Vrijwilliger

Hoi Sylvia, Spijtig om te vernemen dat zoveel vrijwilligers ‘werkeloos’ op de bank moeten afwachten! Je vraagt dan ook terecht ‘hoe…’ maar is het niet ook een zaak van meer bekendheid creëren? En dan ook dmv fysieke kennismakingen. En voorlichting aan doelgroepen en netwerkinstellingen?? Ik denk dan bijv aan ToonHermanshuis/inloophuizen voor mensen met kanker, café Doodgewoon, Alzheimercafé, platform Mantelzorg etc. Mvg, Desiree van Goor

Profielfoto van Trudy Hulsink
Trudy Hulsink
Vrijwilliger

Hallo Silvia,
Om antwoord te geven op jouw vraag, meer bekendheid geven aan de Stichting, via weekblad en streekbladen. Samenwerken met de thuiszorginstellingen. Ook de Stichting welzijn voor ouderen , eigenlijk de gehele sociale kaart. En via de huisartsen. En de vrijwilligers vragen of ze eventueel in het hospice willen werken.

Ik mocht dit mooie werk jarenlang doen. Echter door de opkomst van de hospices liep het thuis sterven terug. Laten we echter blij zijn met het hospice, want de ook daar werkende vrijwilligers zijn 👼 engelen.
Succes met je onderzoek , hartelijke groet. Trudy🙋‍♀️🦋

Profielfoto van Rianne Hagelaars
Ouderenadviseur en coördinator VPTZ-thuis

Hallo Silvia,

Ik heb helaas geen antwoord op je vraag. Eigenlijk heb ik precies dezelfde vraag als jij :)
Naast ouderenadviseur ben ik ook coördinator van de VPTZ-thuis (gemeente Pijnacker-Nootdorp, ook Delfgauw hoort daar bij), en wij lopen tegen precies dezelfde uitdaging aan.

Ik denk dat het voor het grootste deel met naams- en dienstbekendheid te maken heeft. Dus echt met regelmaat contact hebben met netwerkpartners zoals huisartsen, thuiszorgorganisaties (daar is veel verloop) enzovoort.

Zijn jullie aangesloten bij VPTZ NL? Daar kan je veel informatie vinden en ook advies vragen.

Hartelijke groet,
Rianne

Profielfoto van Saar Bloemers
Mantelzorgondersteuner en ouderenadviseur

Hallo Silvia,

goede vraag die lastig te beantwoorden is. Mijn eerste reactie zou zijn huisartsen en thuiszorg, maar daar richt je je al op.
Met veel onderwerpen zie ik steeds weer dat mantelzorgers (ik ben mantelzorgondersteuner) pas vrij laat ontdekken dat er bepaalde mogelijkheden zijn. Zo vaak dat mensen zeggen; als ik dit eerder had geweten....
Regelmatig informeren via een nieuwsbrief zou wellicht kunnen helpen.
Daarnaast organiseren wij sinds Corona met meerdere steunpunten mantelzorg hier in de regio online informatiebijeenkomsten. Wellicht dat een thema; "wat als mijn naaste verder achteruit gaat" of "hoe ondersteun ik mijn naaste als het einde nadert" al kan helpen om mensen te informeren. Maar uiteindelijk is het het fijnste als het (professionele) netwerk mensen hierop wijst als het nodig is.
Zou het helpen om je niet op de huisartsen maar op de praktijkondersteuners en assistenten van de huisarts te richten? Maatschappelijk werk van regionale ziekenhuizen?

Succes, het is lastig om informatie bij mensen te krijgen op de momenten net wat eerder dan dat ze het hard nodig hebben.

Hartelijke groet,
Saar Bloemers
(Synthese, Venray)

Profielfoto van Peter van Zanten
Teamleider dagbesteding

Hoi Silvia misschien kun je bij een welzijnsorganisatie meer ruchtbaarheid geven. Wij hebben bijvoorbeeld als welzijnsorganisatie seniorenwerkers, opbouwwerkers , dagbesteding, voorzorgcirkels etc en dat zijn allemaal plekken waardoor je eerder weet wat er achter de voordeur nodig is. Die functies zijn er vast bij jullie ook. En dat is goed naast de huisartsen en thuiszorg te zetten. Ik ga er maar vanuit dat je met werkers uit Ouderenverpleging en Dementieketenteam ook al relaties hebt. groet Peter van Zanten

Profielfoto van Etje Verhagen
Geestelijk verzorger/gz psycholoog

Beste Silvia, dit is een herkenbaar probleem. Ik denk dat samenwerking zoeken bijvoorbeeld met geestelijk verzorgers die werken bij een Centrum voor levensvragen heel helpend kan zijn. Verder vragen of je een keer mag komen vertellen over het aanbod bij een consultatie team palliatieve zorg in de regio en bij palliatieve teams in de ziekenhuizen. Ik merk hier dat veel artsen en (thuiszorg-)verpleegkundigen niet scherp zijn op de mogelijkheden. In Zwolle hebben vrijwilligers bijv. gewaakt bij mensen met Covid in het ziekenhuis. Veel zorgpersoneel weet niet dat de VPTZ ook in instellingen kan worden ingezet.En misschien kun je ook via sociale wijkteams nog een ingang vinden? Succes met jouw werk en de inzet van de vrijwilligers, wij zijn altijd blij met hun hulp.
Vriendelijke groet, Etje Verhagen, GZ-psycholoog en geestelijk verzorger, Zwolle