𝗖𝗼𝗹𝘂𝗺𝗻 𝗔𝗹𝗶𝘇𝗮 𝗗𝗮𝗺𝘀𝗺𝗮-𝗕𝗮𝗸𝗸𝗲𝗿:
𝗩𝗜𝗔 𝗛𝗘𝗧 𝗙𝗨𝗡𝗗𝗔𝗠𝗘𝗡𝗧, 𝗗𝗘 𝗥𝗘𝗦𝗧 𝗩𝗔𝗡 𝗛𝗘𝗧 𝗛𝗨𝗜𝗦 𝗩𝗘𝗥𝗞𝗘𝗡𝗡𝗘𝗡
(over zingeving als hoeksteen van methodische gespreksvoering)
Hoe vanzelfsprekend de gedachte ook is dat ieder mens een holistisch wezen is, in de dagelijkse praktijk, in de spreekkamer of aan het bed, is onze ingebouwde reparatiereflex vaak leidend: we zoeken direct naar een antwoord op een vraag of naar een oplossing voor een probleem.
Maar wat als we in dat korte moment van persoonlijk contact het lef (of het besef) hebben om ons te richten op wat er écht toe doet? Als we prioriteit geven aan het samen zoeken naar betekenis van het kwetsbare leven? Naar het leven waarin jouw patiënt lijdt, pijn heeft, verlies moet dragen of zorgen heeft over de toekomst of het naderend einde?
Dan is aandacht voor het verhaal van die ander niet alleen belangrijk om een vertrouwensband te vormen, maar een methodische ondersteuning in de zorg voor zingeving.
Hoe werkt dat in de praktijk? Vanuit verschillende disciplines is er al meer dan voldoende methodische ondersteuning beschikbaar, zoals richtlijnen en handige tools voor bijvoorbeeld de anamnese om hier praktisch handig mee te worden. De 𝘦𝘷𝘪𝘥𝘦𝘯𝘤𝘦 𝘣𝘢𝘴𝘦𝘥 methode van motiverende gespreksvoering geeft de zorgverlener een betrokken, maar neutrale en gidsende houding. De 𝙫𝙞𝙚𝙧 𝙩𝙝𝙚𝙢𝙖’𝙨 van zingevende gespreksvoering helpen vervolgens om goed afgestelde antennes te krijgen voor zinvragen. Antennes die afgestemd zijn om 𝙖𝙢𝙗𝙞𝙫𝙖𝙡𝙚𝙣𝙩𝙚 𝙪𝙞𝙩𝙨𝙥𝙧𝙖𝙠𝙚𝙣 op te pikken (‘Ik wil mijn leefstijl wel aan passen, maar weet je wat groente kost tegenwoordig?’), situaties te signaleren die 𝙩𝙧𝙖𝙜𝙚 𝙫𝙧𝙖𝙜𝙚𝙣 oproepen (vragen die gedurende het leven steeds weer opduiken), reacties op te merken die 𝙧𝙖𝙖𝙙𝙨𝙚𝙡𝙖𝙘𝙝𝙩𝙞𝙜 zijn (‘Waarom moet mij dit nu overkomen?’) en overwegingen centraal te stellen die getuigen van iemands 𝙬𝙖𝙖𝙧𝙙𝙚𝙣 (‘De buurman ziet me echt, hij checkt elke ochtend of ik de gordijnen opendoe’).
Motiverende of zingevende gesprekken leiden niet altijd direct tot concrete antwoorden of tot oplossingen, maar ze geven wel toegang tot het fundament van iemands leven. En via dat fundament kom je vanzelf ook in de rest van ‘het huis’. Dan ontdek je bronnen van hoop, die helpen bij het volhouden van moeilijke leefstijlveranderingen. Dan ‘ontmoet’ je de mensen van betekenis, die de patiënt helpen life events in het levensverhaal te verwerken. Dan ontdek je wat ‘kwaliteit van leven’ betekent voor die ene persoon. Of je stuit op spirituele nood waarvoor meer aandacht nodig is dan in een spreekuur past.
Een holistische visie op de mens en aandacht voor zingeving is mooi, maar we moeten het als zorgverleners ook kunnen omzetten naar praktische zorg voor zingeving. Die zorg begint in de methodische gesprekvoering, waarin zingeving de hoeksteen is.
𝘼𝙡𝙞𝙯𝙖 𝘿𝙖𝙢𝙨𝙢𝙖-𝘽𝙖𝙠𝙠𝙚𝙧
Aliza Damsma-Bakker is verpleegkundige, verplegingswetenschapper, onderwijskundige en lector van het lectoraat Zorg en Zingeving. Ze is ook docent verpleegkunde aan de Academie Health Care van de Hogeschool Viaa. Ze is altijd op zoek naar integrale visie met expliciete aandacht voor zingeving de (inter)professionele praktijk van alledag kan verrijken, vooral bij doelgroepen die vaak bij dit thema worden vergeten.
𝗦𝘆𝗺𝗽𝗼𝘀𝗶𝘂𝗺 𝗭𝗶𝗻𝗴𝗲𝘃𝗶𝗻𝗴 𝗶𝗻 𝗱𝗲 𝘀𝗽𝗿𝗲𝗲𝗸𝗸𝗮𝗺𝗲𝗿
Aliza verzorgt 16 april een deelsessie tijdens het symposium ‘Zingeving in de spreekkamer | Diversiteit in verbinding’, onder de titel ‘Zingevingsgerichte Motiverende Gespreksvoering; praten als er weinig woorden zijn’.
Vooral bij minder cognitief ingestelde of minder verbaal begaafde doelgroepen is het lastig om zingeving expliciet te maken. Motiverende gespreksvoering (MG) is een prachtige en evidence based methodiek die dan in de spreekkamer kan worden ingezet. Je leert hoe MG aansluit bij zingevingsgerichte gespreksvoering en hoe MG bij specifieke doelgroepen kan ondersteunen en sturen
𝗔𝗰𝗰𝗿𝗲𝗱𝗶𝘁𝗮𝘁𝗶𝗲
Voor het symposium is accreditatie aangevraagd bij KNMG-GAIA (ABAN), V&VN, V&VN Verpleegkundig Specialisten, SKGV en NVvPO.
𝗠𝗲𝗹𝗱 𝗷𝗲 𝗮𝗮𝗻
Ga voor meer informatie over het symposium, alle sprekers en aanmelden naar: https://bit.ly/3NB6FiK
